سیزده بدر یا جشن بدرقه نوروز از مهمترین رسوم مشترک در میان اقوام ایرانی است كه طی سالهای اخیر روز آشتی با طبیعت نیز تلقی میشود.
ایرانیان از گذشتههای دور، با آغاز بهار و ورود به سال جدید و پس از چند روز دید و بازدید و تبریك سال نو، گویا برای تكمیل شادی خود و دور كردن غم و غصه و خمودگی، در روز سیزدهم فروردین ماه، با بیرون آمدن از خانه و پناه گرفتن در طبیعت، مراسم سیزده بدر را اجرا می كنند .
به گزارش ایسنا – منطقه چهارمحال و بختیاری – سیزده فروردین یا سیزده بدر که روز طبیعت نام گرفته است مردم به بیرون از خانه میروند و چند ساعتی را به تفریح در دل طبیعت میپردازند.
ما ایرانیان به عنوان انسانهایی که سرزمینمان از تمدن غنی در جهان برخوردار است، فرهنگها و رسم و رسوم خاصی نسبت به سایر جوامع داریم که یکی از این مراسم، روز ۱۳ فروردین است که به اصطلاح از آن به عنوان «سیزدهبدر» یاد میشود.
روز ۱۳ فروردین، روزی است که مردم پس از گذراندن ۱۲ روز برگزاری جشنهای سال نو، دید و بازدید و تعطیلات، به دامان طبیعت میروند تا رایحه بهاری را با تمام وجود استشمام کنند، اما دغدغهی اصلی این است که در روزی که به نام طبیعت نامگذاری شده، تا چه حد توانستهایم همزیستی خوبی با طبیعت داشته باشیم و این در حالی است که در اکثر مواقع از ۱۳ فروردین به عنوان روزی که طبیعت بیشترین تخریب را به خود میبیند، یاد میشود.
طبیعت و محیط زیست، موهبتی خداوندی است از مجموعه موجودات، منابع و عوامل و شرایط هماهنگی که در اطراف هر موجود زنده وجود دارد و ادامه حیات به آن وابسته است و هر گونه تخریب و ایجاد آلودگی در آن بر کیفیت و چرخه طبیعی اثر می گذارد.
تخریب و آلودگی محیط زیست، اثرات سوء و زیانباری برای زندگی انسان، حیوان، گیاه دارد و در این میان نقش انسان در ایجاد آلودگی های محیط زیست بسیار چشمگیر است.
اما گردشگران و طبیعتگردان میبایست ضمن بهرهمندی از این موهبتهای الهی و ارزشهای خدادادی، با رعایت اخلاق طبیعتگردی و توجه به توصیههای زیستمحیطی بویژه در سیزدهمین روز از فروردین، در حفظ و حراست طبیعت و محیط زیست تلاش کنند.
رسوم بختگشایی در ۱۳ بدر
سبزه گره زدن در روز «سیزده بدر» یکی از اعمالی است که هر ساله زن، مرد، پیر و جوان آن را انجام میدهند اما گفته میشود این امر بیشتر برای بختگشایی جوانان است که به ویژه دختران دمبخت آن را به جا میآورند .
با توجه به اطلاعاتی که در کتابهای تاریخی از جمله «سنی ملوک الارض و انبیاء» حمزه اصفهانی، جلد دوم کتاب «مروج الذهب» علی بن حسین مسعودی و کتاب «آثار الباقیه» ابوریحان بیرونی آمده است، مشیه و مشیانه روز سیزده فروردین با هم ازدواج میکنند و به وسیله گره زدن دو شاخه پایه ازدواج خود را بنا میگذارند. این مراسم را به ویژه دختران و پسران دم بخت انجام میدادند و امروز هم دختران و پسران برای بستن پیمان زناشویی نیت میکنند و سبزه گره میزنند .
13 بدر؛ روزی که نحس نیست
یکی از پیامهای سیزده بدر این است که دوازده روز تعطیلات نوروز که نماد دوازده ماه سال بوده است، تمام میشود و در روز سیزدهم باید طبیعت را نظافت کرد.
عدهای آنقدر بر روی نحسی عدد سیزده فروردین تاکید میکنند، در حالی که هیچ محقق یا هیچ کتاب تاریخی سندی در خصوص نحسی سیزده بدر ارائه نکرده است .
هیچ عددی در بین اعداد، چه از نظر علم نجوم و چه از نظر باستان شناسی و دیرینه شناسی، نحس و بد یمن نبوده، بلکه حتی این اعداد نیز گاهی خوش قدم بودهاند .
ایرانیان هیچگاه در گاهشمار خویش روز نحس نداشتهاند بلکه روز سیزدهم فروردین، روز شکرگزاری سال نو در دل طبیعت و همراه شدن با این نعمت خدادادی است .
منبع ایسنا